Waarom het kasteel van Berat anders is dan andere kastelen
Stel je een kasteel voor. Grote torens, dikke stenen muren, misschien een spookverhaal of twee. Leuk hoor, maar dan kom je in Berat… en gooi je dat beeld meteen overboord. Want dit is geen verlaten ruïne of toeristische trekpleister met toegangspoortjes en verklede ridders. Nee, dit is een levend kasteel – waar mensen gewoon nog wonen, koken, lachen en hun was ophangen tussen eeuwenoude muren.
Welkom bij Kalaja e Beratit, oftewel het kasteel van Berat. Een plek waar de tijd lijkt stil te staan, maar het leven doorgaat. Waar je over hobbelige kasseien struikelt en plotseling op een kerkje uit de 13e eeuw stuit. Waar een oma je glimlachend uitnodigt voor een glaasje raki, terwijl je net dacht dat je verdwaald was.
Het kasteel ligt hoog boven de stad en kijkt uit over de witte huisjes van de oude wijken Gorica en Mangalem, de kronkelende Osum-rivier en de bergen in de verte. Maar de echte magie zit ‘m in de details: de stenen straatjes, de geur van versgebakken brood, de stilte die alleen wordt onderbroken door een hanengekraai.
In deze blog neem ik je mee door dit bijzondere stukje Albanië. Van de rijke geschiedenis tot wat je vandaag de dag allemaal kunt zien en doen binnen de kasteelmuren. Inclusief persoonlijke tips, gekke feitjes en alles wat je moet weten voor een bezoek dat je niet snel vergeet. Wil je over meer activiteten in Berat lezen? Lees dan deze blog waarin we alle leuke activiteiten in Berat uitleggen.
Zin in een dag vol geschiedenis, uitzicht én fotogenieke plekjes? Klik hier voor een dagtour inclusief bezoek aan het kasteel van Berat!
Een stukje geschiedenis (maar dan zonder saai gedoe)
Laten we eerlijk zijn: geschiedenis kan soms wat droog zijn. Maar bij het kasteel van Berat is dat écht niet nodig – hier is elke steen een verhaal, en sommige muren hebben letterlijk oorlogen overleefd.
Van Illyriërs tot Ottomanen
De oorsprong van het kasteel gaat terug tot de 4e eeuw v.Chr., toen de Illyriërs hier een vesting bouwden op de heuvel boven de Osum-rivier. Zij waren de eerste bewoners van wat toen nog “Antipatrea” heette – een naam die klinkt als een Romeinse soapserie. Later namen de Romeinen het over, gevolgd door Byzantijnen en uiteindelijk de Ottomanen, die het kasteel verder uitbreidden en versterkten.
Wat het kasteel zo uniek maakt, is dat het in al die eeuwen niet alleen een militair bolwerk was, maar ook een plek waar mensen woonden, werkten en geloofden. Er werden kerken gebouwd, moskeeën opgericht en markten gehouden. Je liep er dus niet alleen tussen soldaten, maar ook tussen bakkers, priesteressen en schapenherders.
Strategisch én fotogeniek
Het kasteel werd gebouwd op een plek die moeilijk te veroveren was, maar makkelijk te bewonderen – een gouden combinatie. Vanaf de top heb je uitzicht over de hele vallei, de omliggende bergen én de stad Berat zelf. Geen wonder dat het door de eeuwen heen felbegeerd was door allerlei koningen, sultans en generaals met grootheidswaanzin.
Het leven binnen de muren: Mensen wonen hier gewoon!
Oké, dit is misschien wel het meest fascinerende aan het kasteel van Berat: het is geen museum. Het is een levende wijk. Terwijl jij met je camera tussen de stenen huisjes loopt, hangt de was te wapperen in de wind, hoor je kinderen spelen en ruikt het naar versgebakken pite. Ja, binnen deze eeuwenoude muren wonen nog steeds tientallen gezinnen – gewoon, tussen kerken, ruïnes en keienpaadjes.
Wonen in een kasteel: hoe dan?
De huizen binnen de kasteelmuren zijn vaak eeuwenoud, met dikke stenen muren, houten luiken en rode dakpannen. Sommige bewoners hebben hun woningen opgeknapt tot knusse guesthouses (perfect voor een unieke overnachting!), terwijl anderen hier al generaties lang wonen zonder ooit verhuisd te zijn. Ze verbouwen groenten in hun tuin, hebben geiten achter het huis en kennen elke steen bij naam.
Je komt hier geen auto’s tegen – alles gaat te voet, wat het heerlijk rustig maakt. Het enige verkeer bestaat uit kippen, katten en af en toe een brommer die op wonderbaarlijke wijze de steile straatjes weet te trotseren.
Authentieke ontmoetingen
De bewoners van het kasteel zijn gewend aan toeristen, maar blijven vriendelijk en nieuwsgierig. Als je een paar woorden Albanees kent – of zelfs alleen maar “mirëdita” (goedendag) zegt – is de kans groot dat je in gesprek raakt. Misschien word je zelfs uitgenodigd voor een kopje Turkse koffie of een glaasje raki. En nee, ze doen dat niet voor het geld, maar omdat gastvrijheid in hun bloed zit.
Tip: Overweeg om één nacht te slapen ín het kasteel. Je wordt wakker met uitzicht over de stad, hoort alleen vogels en kerkklokken, en voelt je even een middeleeuwse bewoner (maar dan met wifi).
Combineer je bezoek aan het kasteel met een wandeltocht door de oude wijken Gorica en Mangalem – klik hier voor een mooie combi-tour met gids!
Wat je niet mag missen binnen het kasteel
Een wandeling door het kasteel van Berat is een beetje alsof je door een openluchtmuseum dwaalt – maar dan zonder hekken of bordjes die je vertellen waar je wel of niet mag lopen. Alles is toegankelijk, rauw en echt. En ja, je raakt waarschijnlijk verdwaald tussen de steegjes, maar dat is juist de bedoeling.
Hier zijn de plekken die je zéker niet wilt overslaan:
🕍 De Heilige Drievuldigheidskerk (Kisha e Shen Triadhës)
Deze iconische kerk uit de 13e eeuw staat op een klif aan de zuidkant van het kasteel en biedt een uitzicht waar je mond van openvalt. Gebouwd in Byzantijnse stijl met rode baksteen en natuursteen, is het een perfect plekje om even stil te staan (of dramatisch Instagram-waardig te poseren). Binnen zijn nog fresco’s en mozaïeken te zien, al is de kerk niet altijd open – dus klop gerust even bij de buren aan voor de sleutel. Geen grap.
🎨 Het Onufri Museum
Gevestigd in de kathedraal van de Hemelvaart, midden in het kasteel, vind je hier een collectie iconen van de beroemde 16e-eeuwse iconenschilder Onufri. Zijn stijl herken je meteen: levendige kleuren, veel rood en menselijke gezichten met karakter. Zelfs als je niet van kunst houdt, is dit museum de moeite waard. En bonus: je leert er meteen iets over de religieuze geschiedenis van Albanië.
🌄 De uitkijkpunten
Wandel naar de zuidelijke vestingmuur voor een panoramisch uitzicht over de stad Berat, de Osum-rivier, en de wijken Gorica en Mangalem. Vooral bij zonsondergang is het hier adembenemend. Tip: Neem een flesje wijn mee en plof neer op de muur – het perfecte moment om even niks te doen.
🧭 De verborgen plekjes
Laat Google Maps even voor wat het is en dwaal gewoon. Je zult kapelletjes tegenkomen waar niemand anders staat, kruisen op heuvels, verlaten wachttorens en misschien zelfs een schildpad. En als je geluk hebt, stuit je op een oude man met een accordeon die z’n hele leven al op dezelfde straathoek zit.
Praktische tips voor je bezoek
Het kasteel van Berat mag dan eeuwenoud zijn, jouw bezoek hoeft geen middeleeuwse missie te worden. Met deze praktische tips haal je het meeste uit je ontdekkingstocht tussen de kasteelmuren.
Hoe kom je bij het kasteel?
Het kasteel ligt op een heuvel boven de stad, dus reken op een klim. Vanaf het centrum van Berat loop je in zo’n 15–20 minuten naar boven. De weg is steil en geplaveid met gladde keien, dus goede schoenen zijn geen overbodige luxe. Echt, slippers zijn hier je grootste vijand.
Te voet is het een mooie ervaring, maar als je geen zin hebt in een zweetpartij (vooral in de zomer), kun je ook een taxi nemen tot aan de ingang. En heel soms… zie je iemand op een ezel. Tja, #OnlyInAlbania.
Openingstijden en entree
Het kasteelterrein is gewoon open en vrij toegankelijk, 24/7. Je hoeft geen kaartje te kopen om door de straatjes te dwalen. Voor sommige bezienswaardigheden binnen de muren, zoals het Onufri Museum, betaal je een kleine entree (denk aan 200–300 lek, een paar euro). Neem wat contant geld mee, want pinnen is hier niet vanzelfsprekend.
Wat neem je mee?
- Goede wandelschoenen – de keien zijn oud én glibberig.
- Zonnebrand & water – vooral in de zomer is het hier loeiheet.
- Camera of smartphone – dit is geen plek waar je géén foto’s wil maken.
- Contant geld – voor toegang, een ijsje of een onverwacht souvenir.
- Tijd – neem die. Echt, haast werkt hier gewoon niet.
Tip van ons
Wij hebben zelf de klim te voet gedaan, net na zonsopgang. Het was stil, de lucht roze-oranje, en we kwamen onderweg alleen een herder tegen met drie geiten. Het uitzicht als je boven aankomt is dan nog nét iets magischer. Aanrader dus, als je van een beetje avontuur houdt. Lees hier onze blog over het weer in Berat.
Eten en drinken binnen de muren
Wandelen over een eeuwenoud kasteel maakt hongerig – gelukkig kun je ook binnen de kasteelmuren van Berat prima je buik vullen. Nee, geen fastfood of toeristenmenu’s, maar authentieke Albanese gerechten, klaargemaakt door mensen die al generaties in deze huizen wonen. En geloof me: je proeft dat.
Lokale restaurantjes met karakter
Binnen het kasteel vind je een paar kleine restaurants en cafés waar je niet alleen eet, maar ook een stukje geschiedenis meepakt. Denk aan oude stenen huizen omgebouwd tot gezellige eettentjes, met houten balken aan het plafond en uitzicht over de stad. Sommige hebben maar een paar tafels, maar dat maakt het des te charmant.
Liever proeven dan kijken? Boek hier een traditionele kookworkshop. Inclusief byrek, raki en gegarandeerd veel gelach.
Koffie met uitzicht
Er is bijna niks zo lekker als een Albanese koffie met een briesje om je oren en een uitzicht over de hele Osum-vallei. Sommige kleine cafés binnen het kasteel hebben precies dat. Perfect om even bij te komen, wat mensen te kijken of gewoon te genieten van het moment.
Tip: Vraag naar lokale specialiteiten zoals gliko (gekonfijt fruit), vaak huisgemaakt door de eigenares die ook de ober is. Zo proef je letterlijk de cultuur.
Picknicken? Helemaal prima!
Geen zin in een restaurant? Neem dan wat lekkers mee uit de stad en zoek een rustig plekje op de vestingmuur. Je hebt dan je eigen privé-uitzicht met lunch. Vergeet alleen niet je afval mee terug te nemen – de locals zijn trots op hun erfgoed, en dat moeten wij ook zijn.
Overnachten in of bij het kasteel
Voor wie het kasteel van Berat écht wil beleven, is een paar uurtjes rondwandelen niet genoeg. Nee, je moet hier slapen. En dan bij voorkeur ín of vlak naast de kasteelmuren – waar je wakker wordt met uitzicht over de vallei, de geur van versgebakken brood door de steegjes zweeft, en de stilte alleen wordt doorbroken door een hanengekraai en wat kerkklokken in de verte.
Lees hier onze blog over alle overnachtingslocaties in Berat.
Slapen tussen eeuwenoude stenen
Binnen het kasteel vind je meerdere authentieke guesthouses, vaak gerund door families die hier al generaties wonen. De huizen zijn vaak charmant opgeknapt, met behoud van de originele stijl – denk aan houten balken, dikke stenen muren en traditionele tapijten. Je krijgt er de sfeer van de middeleeuwen, maar dan mét warme douche en wifi.
Wil je iets bijzonders? Kijk dan eens naar het BERATINO HOTEL – prachtig gelegen, rustig en met heerlijk ontbijt.
Sfeervol slapen net buiten de kasteelmuren
Wil je net iets meer comfort, maar nog steeds de middeleeuwse sfeer voelen? Dan zijn er rondom het kasteel een aantal fantastische boutique hotels waar je gegarandeerd blij van wordt. En het beste: je loopt de volgende ochtend zó de heuvel op naar het kasteel.
Onze aanraders:
- Hotel Colombo – een luxe hotel met zwembad en uitzicht, perfect voor wie cultuur wil combineren met comfort.
- Hotel Plaza Berat – modern, centraal en met supervriendelijk personeel.
- Ador Boutique Hotel – elegant, met prachtige kamers en een heerlijk terras.
Combineer je bezoek met de rest van Berat
Zodra je het kasteel van Berat hebt verkend, is het zonde om meteen weer weg te gaan. Want onder aan de heuvel liggen nog twee wijkjes die zó uit een sprookje lijken te komen: Gorica en Mangalem – gescheiden door de Osum-rivier, verbonden door oude stenen bruggen, en allebei even charmant.
Gorica en Mangalem: de tweeling van Berat
Mangalem is de wijk die je waarschijnlijk kent van de iconische foto’s van Berat: witte huisjes op de heuvel, rijen ramen als ogen die uitkijken over de stad. Overdag is het hier gezellig druk, maar in de vroege ochtend of bij zonsondergang hangt er een bijna magische stilte.
Aan de overkant van de rivier ligt Gorica – rustiger, iets minder toeristisch, maar minstens zo mooi. Hier dwaal je door smalle straatjes, zie je kinderen voetballen op het plein en hoor je het zachte gerinkel van theekopjes op een terras. Het uitzicht vanaf deze kant op Mangalem is trouwens waanzinnig mooi, vooral als het licht goud kleurt aan het einde van de dag.
De Osum-rivier en z’n bruggen
De Osum-rivier stroomt dwars door Berat en geeft de stad iets luchtigs en fris. Je steekt ‘m over via meerdere bruggen, waaronder de beroemde Gorica-brug – een 18e-eeuws staaltje vakmanschap van steen. Perfect fotomomentje.
Tip: Loop ’s avonds over de brug en kijk terug richting het verlichte kasteel. Ja, je gaat dat sowieso proberen vast te leggen – en ja, het ziet er in het echt nóg beter uit.
Lokale markten en ambachtelijke winkels
In de straatjes rond Mangalem vind je leuke winkeltjes waar je lokale producten kunt kopen zoals olijfolie, gliko (gekonfijt fruit), en handgemaakte wollen sokken van oma’s die nog weten hoe je een schaap met de hand scheert. Ook de kleine marktjes zijn leuk om even doorheen te struinen. Niet toeristisch, maar puur.
